Η μαθήτρια της Γ’ τάξης του σχολείου μας Βασιλεία Παπακώστα βραβεύθηκε με το 3ο βραβείο πεζογραφήματος στον 2ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Εφηβικού Διηγήματος και Ποίησης “Γρηγόρης Πεντζίκης” με το διήγημα “Λόγια Ψυχής”.
Πολλά Συγχαρητήρια, Βασιλεία!
“Μικρή Πένα”
Λόγια Ψυχής
Του λέγαν πάντοτε πως μίλαγε πολύ, πολύ και με ύφος, στοχαστικά κάποτε και ακατάπαυστα… “Τούτονε μωρέ θα πάρεις; Γλώσσα δε βάζει μέσα του”, ήταν το πρώτο σχόλιο της μελλοντικής πεθεράς, όταν η μέλλουσα νύφη του είχε πρωτογνωρίσει τους δικούς της. Μα και πιο πριν, από μικρός, μιλούσε, μιλούσε παντού και σε όλους. Λες και το αόρατο, μα ισχυρό μικρόβιο της περιέργειας, της γνώσης και του λόγου είχε εισβάλει στον παιδικό, τότε αθώο οργανισμό του, γεγονός που θα τον στιγμάτιζε στη μετέπειτα πορεία του. Σε κάθε κουβέντα είχε κάτι να προσθέσει, να εξηγήσει ακόμα και όταν δεν ήξερε ακριβώς τι έπρεπε να πει ή να υποστηρίξει. Κάποτε όμως οι άνθρωποι γινόντουσαν κακοί και δεν τον ανεχόντουσαν. Τότε κλεινόταν στον εαυτό του και του μιλούσε – τούτος τον αποδέχονταν πάντοτε…
Το αγαπημένο του ήταν να υποστηρίζει τους μικρούς, τους αδύνατους, τους αδικημένους, στις παιδικές του τότε συζητήσεις στην αλάνα της γειτονιάς, για παθήματα του χθες και για όνειρα του αύριο. Αθώες συζητήσεις τόσο αληθινές, ίσως γι΄ αυτό και χαραγμένες ανεξίτηλα στις μνήμες όλων. Το σίγουρο ήταν πως είχε από τότε κιόλας αποφασίσει το μελλοντικό του επάγγελμα. Θα γινόταν δικηγόρος. Δικηγόρος σωστός όμως. Δε θα ‘χανε ποτέ τα λόγια του, θα υποστήριζε πάντα τα δίκια των ανθρώπων. Και έτσι και έγινε. Κουράστηκε, ίδρωσε, σπούδασε, προσπάθησε και πέτυχε. Πέτυχε τούτο που ονειρευόταν εξαρχής. Μιλούσε για τα δίκαια των ανθρώπων, τα υπερασπίζονταν με πάθος. Κέρδιζε δίκες, χρήματα μα περισσότερο δόξα και φήμη. Βραβεύτηκε, τιμήθηκε, αναγνωρίστηκε.
Αργότερα παντρεύτηκε, από έρωτα! Ακόμα θυμάται τη προσμονή για το πολυπόθητο “ναι” της αγαπημένης του ,όταν της είχε ζητήσει να βαδίσουν μαζί στο υπόλοιπο ταξίδι τους στη ζωή. Τα μάτια της τον κοίταζαν συγκινημένα, σα κρύσταλλα έτοιμα να σπάσουν. Τα δευτερόλεπτα του φάνηκαν αιώνες. “Θέλεις…;” επανέλαβε και της έδειξε το δαχτυλίδι. Ήταν ο πιο βραχύς λόγος που ξεστόμισε μέχρι τότε. Μα τούτη η λέξη ήταν τόσο αληθινή, τόσο σίγουρη για την ύπαρξη της, τόσο βγαλμένη μέσα από την ψυχή. Τούτη η λέξη, δεν ήταν λέξη ακριβώς. Ήταν συναισθήματα πολλά, που τον απασχολούσαν καιρό τώρα και έπρεπε κάπου να τα αποθέσει. Τούτη η λέξη, τόσο μικρή μα τόσο αληθινή, την πίστευε…
Ο γάμος του έφερε παιδιά και τα παιδιά, ως γνωστόν, ευτυχία. Η αλήθεια είναι πως δεν τα χάρηκε όσο ήθελε. Πολυάσχολος σαραντάρης όταν γεννήθηκαν τα δίδυμα, κοιτούσε μάλλον λίγο περισσότερο το επάγγελμα, που τόσο λάτρευε. Και έτσι η παιδική τους ηλικία πέρασε μπροστά από τα μάτια του σαν σίφουνας και το μόνο που συγκράτησε, και ακόμα το θυμάται, είναι τα βλέμματα, τα αθώα παιδικά τους βλέμματα, όταν τα βράδια τους διηγούνταν. Συνήθιζε να τους αφηγείται ιστορίες τα βράδια, μιας και ήταν η μόνη ώρα που τα αντίκριζε. Τους έλεγε ιστορίες, διδακτικές συνήθως παρμένες από τη ζωή, που σε κάτι θα τους ωφελούσαν. Ύστερα, όταν τελείωνε, τους ακουμπούσε στοργικά στο κεφαλάκι της καθεμίας και τους ψιθύριζε, με φωνή ίσα που ακούγονταν, “Σ’ αγαπώ”. Τότε τα παιδιά έκλειναν τα μάτια τους, ήρεμα, σχεδόν ανακουφισμένα, και ο ύπνος τους έπαιρνε στο γλυκό ταξίδι του. Η τελευταία τούτη φράση ήταν το νόημα κάθε ιστορίας διδακτικής, κάθε περίεργου μύθου. Ήταν τούτο που “έμενε” στα παιδιά και κάθε φορά με λαχτάρα το καρτερούσαν. Ίσως γιατί τούτο το “σ’ αγαπώ” ήταν κομμάτι της ψυχής του και ο πατέρας τούς το είχε εμπιστευτεί. Μα και εκείνος όταν τους το έλεγε κάτι σκίρτιζε μέσα του βαθειά, γιατί το ένιωθε, ήταν ευτυχισμένος όταν τους το έλεγε και το εννοούσε.
Οι επιτυχίες στα επαγγελματικά του συνεχίζονταν, μα παράλληλα συνεχιζόταν και η ζωή. Δυο κόρες παντρεμένες πια, με δικά τους παιδιά, δικά τους όνειρα. Δεν επενέβη ποτέ στη ζωή τους, ήταν πάντα θεατής, ποτέ δράστης, πρωταγωνιστής. Ίσως γι’ αυτό τούτα τα χρόνια πέρασαν γρήγορα σχεδόν απαρατήρητα στη ζωή του. Τον περισσότερο καιρό ασχολούνταν με τη δουλεία του, την επιτυχία του σε κάθε πρόκληση. Προσπαθούσε να γίνει καλύτερος, και πράγματι έγινε. Όμως περίεργο. Δε θυμόταν τίποτα από τις επαγγελματικές του επιτυχίες. Δεν θυμάται τις διακρίσεις, τις δίκες, τις αμοιβές, μήτε τα πρόσωπα. Δεν θυμόταν τους λόγους, μα περισσότερο δε θυμόταν αν πραγματικά πίστευε αυτά που με τόσο πάθος υποστήριζε. Από την επαγγελματική του σταδιοδρομία, αν και πολύχρονη, έχει συγκρατήσει μονάχα σκόρπιες εικόνες και χειροκροτήματα, ίσως και βλέμματα… “Κι όμως” αναρωτιόταν “πώς γίνεται να ασχολείσαι χρόνια με τη δουλειά σου, να προσπαθείς για κάθε μέρα ξεχωριστά, και τέλος όλες να μοιάζουν στα μάτια σου ολόιδιες, μονότονες, μια ευθεία γραμμή δίχως προορισμό”. Αναρωτιόταν, αναρωτιόταν μα απάντηση δεν έβρισκε…
Γέρος πια κατάλαβε ότι μονάχα εκείνες τις φορές, ναι εκείνες που δεν είχε λόγο μακρύ, που ένα βλέμμα αρκούσε, ήταν οι πιο αληθινές του απαντήσεις, γιατί τούτες έβγαιναν από τη ψυχή. Μάλλον γι΄ αυτό και έμεναν χαραγμένες στη μνήμη του, παρά τα πολλά χρόνια που κουβαλούσε… Εκείνες τις φορές, ναι τότε στην αλάνα μικρός, ύστερα με τη γυναίκα του, αργότερα με τις κόρες του… Τότε ένιωθε αυτό που έλεγε. Δεν χρειάζονταν εξηγήσεις, απλά το ένιωθε και το ήξερε καλά. Αυτό του αρκούσε. Μα ήταν πράγματι τόσο λίγες οι φορές που έλεγε αυτό που πραγματικά ένιωθε… Και μάλλον τούτο ήταν το λάθος του. Μα το συνειδητοποίησε αργά. Δεν αγαπούσε λοιπόν αρκετά τη δουλειά του, τούτο που ονειρευόταν από μικρός; Όχι, την αγαπούσε, την αγαπούσε πολύ. Πάντοτε ήθελε να υποστηρίζει τους ανθρώπους, τα δίκαια τους, και αυτό έκανε. Μα τις περισσότερες φορές δεν ένιωθε αυτά που υποστήριζε, δεν τα πίστευε πραγματικά. Και πώς θα μπορούσε άλλωστε…;
Τώρα ξαναζεί τη ζωή του μέσα από τα μάτια της εγγόνας του. Την έχει σαν παιδί του και δεν χάνει μέρα χωρίς να της πει ότι την αγαπά. Τη βλέπει να αλλάζει, να μεγαλώνει, να αναρωτιέται. Μιλά και αυτή πολύ – κάτι του θυμίζει… Μια φορά της είχε απαντήσει, όταν τον είχε ρωτήσει τι θα άλλαζε στη ζωή του: “Μάλλον θα μιλούσα λιγότερο και θα ένιωθα περισσότερο…”.
